The map of causality: Mind Mapping: A complement post

 

ང་དང་ངའི་ཕུང་པོ་ནས་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་སྲིད་པ་དག་གི་ཁ་ཐབས་སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་གི་འཇིག་པའི་རང་བཞིན་ཅན། རྒྱུ་རྐྱེན་དུ་མས་བྱས་པ། རང་གྲུབ་ཙམ་ནས་འཇིག་པའི་ངོར་སྐྱེས་པ། མཐའ་རྒུད་པའི་ཆོས་ཅན། ཉི་ཚེ་བ། ཕུང་པོ་ནི་མི་གཙང་བ་ཡིན་པར་སོང་། འབྲས་བུའི་རྣམ་པ་དང་འདྲ་བའི་རྒྱུ་ཞིག་དགོས་གཤིས། མཚན་འཛིན་དེ་ལས་གཞན་ཅི། དེས་གང་ཁ་ཐབས་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དེར་ལོག་པར་ལྟ་བས་རང་གི་ངང་གིས་གྲུབ་པར་འཛིན་པས་འཕུང་ཚུལ་བརྗོད་ཟིན་ལྟར་དང་། དེ་གཞི་མེད་པ་རྟེན་འབྱུང་གི་རིགས་པ་དག་ལས་གོ་ཐུབ། དེ་བློ་བུར་ཡིན་པ་འབྱུང་བཞི་འཐིམ་ཚུལ་ལས་སྣང་མཆེད་ཐོབ་གསུམ་གྱི་མཐར་འཆི་བ་འོད་གསལ་དང་། གཉིད་ཀྱི་འོད་གསལ། འགྱེལ་བའི་སྐབས། ཁུ་བ་འབྱིན་པའི་གནས་སྐབས་སོགས་ལས་གོ་ཐུབ།

སྣང་བས་ཡོད་མཐའ་སེལ་བ་མཚན་འཛིན་དེས་ལོག་པར་ལྟ་བས་བཟང་ངན་སྡུག་དང་མི་སྡུག་སོགས་ཐལ་འཛིན་གྱི་སྒྲོ་འདོགས་ཚུལ་མིན་ཡིད་བྱེད་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་འདྲེན། དེ་ལས་ཆགས་སྡང་། དེས་རང་རྒྱུད་མ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཕྲ་དོག་སོགས་འདྲེན། དེས་སྒོ་གསུམ་དང་འབྲེལ་བའི་རང་གཞན་གཉིས་འཕུང་གི་ལས་ལ་གཡོ་བར་བྱེད་པས་ཕན་གནོད་ཀྱི་བྱ་བྱེད་འཐད་པ་སྟེ། ལོག་རྟོག་དེར་རྟེན་པ་དང་འབྱུང་བ་ཕན་གནོད་སོགས་ཀྱི་བྱ་བྱེད་འཐད་པ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་རང་གི་ངང་གིས་སམ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མེད་པ་གོ་ཐུབ་བོ།།

The twelve stages of interdependent origination: The map of causality in terms of the cycle of life of a sentient being and thereby the vision and idea of his existential entities

 

རྟེན་འབྲེལ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས། ཚུར་མཐོང་བ་ཞིག་གི་སྐྱེ་བ་གཅིག་འཕེན་ཚུལ།

        དང་པོ་མ་རིག་པ་ནི་ཚོར་འདུ་རགས་པ་དང་འབྲེལ་བའི་ཡིད་བློ་རྟོག་པ་བློ་བུར་བ་དེས་སྣང་གནས་མི་མཐུན་པ་མཐུན་པར་བཟུང་ནས་ལས་གསོག་ཚུལ་ནི། ང་དང་ངའི་ཕུང་པོ་ནས་ཕྱིའི་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་སྣང་སྲིད་གང་སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་གི་འཇིག་པའི་རང་བཞིན་ཅན། རྒྱུ་རྐྱེན་དུ་མས་བྱས་པ། རང་གྲུབ་ཙམ་ནས་འཇིག་པའི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པ། མཐའ་རྒུད་པའི་ཆོས་ཅན། ཉི་ཚེ་བ་ཡིན་པ་དེ་ལོག་པར་རྟོག་པ་སྟེ། རང་གི་ངང་གིས་གྲུབ་ཅིང་ངེས་པ་ཡོད་པར་བཟུང་ནས། རང་རྒྱུད་ཀྱི་ལོག་རྟོག་དེས་སྤྲོ་ཚུལ་ལྟར་གྱི་སྡུག་པ་མཐའ་ཅིག་ཏུ་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་མཐའ་ཅིག་ཏུ་མི་སྡུག་པ་སོགས་ཐལ་བའི་སྒྲོ་བཏགས་པ་་ཚུལ་མིན་ཡིད་བྱེད་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་ལས།   ཆགས་སྡང་། དེས་རང་རྒྱུད་མ་ཞི་བར་བྱས་པ་ལས་ཕྲག་དོག་འགྲན་སེམས་ང་རྒྱལ་ཐེ་ཚོམ་ཞེད་སྣང་རྣམ་རྟོག་དོགས་པ་རེ་བ་བརྣབ་སེམས་གནོད་སེམས་ལོག་ལྟ་སེར་སྣ་ཡུས་སོགས་ཅི་རིགས་འདྲེན། དེའི་དབང་གིས་སྒོ་གསུམ་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་གསོག བརྒྱུད་རིམ་ལྔ་པོ་དེ་ང་ཚོས་ཞིབ་པར་བསྐྱར་བལྟའི་ངང་བརྟགས་ན་སྒོ་གསུམ་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་གང་ཞིག་བསགས་པ་དེ་བརྒྱུད་ཡོད།

        དེའི་ངང་བསགས་པའི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་རྣམ་ཤེས་སྟེང་དུ་འགོས་པ་དེ་སྲེད་ལེན་གྱིས་གསོས་འདེབས་ཚུལ་ཡང་དཀྱུས་གཅིག་ལ་མི་དགོས་ཏེ། མཐོང་ཆོས་མྱོང་འགྱུར། སྐྱེ་གནས་མྱོང་འགྱུར། ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་འགྱུར་བཅས་ཡོད་པས་སོ། །སྲེད་ལེན་ནི་ཉི་ཚེ་བ་འཁོར་བར་འདུས་པའི་སྐྱེ་བར་སྲེད་པ་དང་ལེན་འདོད་དེ། དེས་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་གསོས་འདེབས་ཞེས་པ་དེས་དེ་གསོ་བར་བྱེད་པའམ་འདུ་བྱེད་པ་སྟེ། དེས་ལས་རང་གི་འཕངས་འབྲས་འཕེན་པའི་ནུས་པ་སློང་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་འཆི་ཁའི་སེམས་ཀྱི་བབ་དང་འབྲེལ་བའི་མ་རིག་པ་དེའི་དབང་གིས་བསགས་པའི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་རྣམ་ཤེས་སྟེང་དུ་འགོས་པ་དེ། དེའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་འཆི་ཁའི་སེམས་དེ་ཞི་དང་མ་ཞི་ལས་དེའི་བབ་ཀྱིས་དེ་འབྲེལ་བསགས་པའི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་རྣམ་ཤེས་སྟེང་དུ་འགོས་པ་དེ་སྲེད་ལེན་གྱིས་གསོས་བཏབ་པ་ལས་སྲིད་པ་འཕེན་པ་དང་། འཆི་ཁའི་སེམས་ཀྱི་བབ་དེ་བར་དོར་བརྒྱུད་པ་ལས་ཡིན། ཡང་ཉི་ཚེ་བ་འཁོར་བར་འདུས་པའི་སྐྱེ་བར་སྲེད་པ་དང་ལེན་འདོད་ཙམ་མ་ཟད། བར་དོའི་འཇིགས་པ་ལས་གྲོལ་ཆེད་དེ་ལྟའི་སྐྱེ་བར་སྲེད་ལེན་ཡོད་དོ།།

    སྲིད་པ་ནི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྟེ། ཕ་མའི་ཁུ་ཁྲག་ཕྲད་པའི་མཚམས་ནས་འཇོག་དགོས།

        ཚོར་འདུ་རགས་པ་དང་འབྲེལ་བའི་ཡིད་བློ་རྟོག་པ་ཡིན་ན་མཚན་འཛིན་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་སྟེ། དགག་བྱ་ལྷན་སྐྱེས་སྣང་ལ་མ་ངེས་པ་ཡོད་དེ། སྣང་ཡང་དེ་ལྟར་འཛིན་པ་ལས་ཚུལ་མིན་ཡིད་བྱེད་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་སྟེ་སྡུག་དང་མི་སྡུག་ཅེས་ཐལ་བའི་སྒྲོ་བཏགས་པ་་ལས་ཆགས་སྡང་ལས་ཕྲག་དོག་སོགས་རང་རྒྱུད་མ་ཞི་བར་བྱས་པ་ལས་སྒོ་གསུམ་གྱི་ལས་གང་རུང་ལ་འཇུག་པས་མ་ཁྱབ་པས་སོ།།

       དོན་གྱི་ང་དང་ངའི་ཕུང་པོ། ཕྱིའི་སྣོད་བཅུད་དག་མཐའ་རྒུད་པའི་ཆོས་ཅན་སོགས་ཁ་ཐབས་དེ་ལས་མེད་པས་དེའི་རྣམ་པ་དང་འབྲེལ་བའི་རྒྱུ་ཞིག་འཇོག་དགོས་གཤིས། མཚན་འཛིན་དེ་ལས་གཞན་ཅི་སྟེ། དེས་འཕུང་ཚུལ། དེ་གཞི་མེད་པ་རྟེན་འབྱུང་གི་རིགས་པ་དག་ལས་གོ་ཐུབ། དེའི་དབང་གིས་གྲུབ་པ་ལས་ཕན་གནོད་ཀྱི་བྱ་བྱེད་འཐད་པ་མྱོང་བས་གྲུབ་བོ།།

To live on: The duo

Recognition: The means

When the dust settles, 

The treadmill of melees,

The same story of left-halfway,

Forget not to dispense some of it anyway.

The more raw-nerved, edgy,

The less feasibility of such largesse.

A sager one’s giving counts even foggy

Somehow for the desperation of co-existence.

Though the azure canopy very often glowers,

The dissimulating machinations of mankind gone awry,

Every thinking being still bereft of such a shower,

To make his day, the endless wiles wary. 

A sense of being utile: The philter

If even a kind word matters,

Then why not the same motive

That drives to corresponding an initiative—

The panacea, for living and casting a look yonder. 

Even if bated the breath, 

The swollen red eyes bleary,

The snuffling wheezes out the birth

Of the same paean, for living though blurry. 

Mind Mapping: A personal approach toward finding out the prime causes of an ugly emotion like Jealousy to its corresponding reactions: Bodily, verbal, mental

Click the link below for a clearer pdf format of the above: 

https://acrobat.adobe.com/id/urn%3Aaaid%3Asc%3AEU%3Adcecda92-38c7-48d1-a1e8-82baf89fa9e6/?filetype=application%2Fpdf

My comment on the latest post on Exile Voice, a YouTube channel of Choekyi La: Justice for Nyibum or our own weakness

'But nothing had happened to her father. Guns were changed; aircrafts were modified or replaced; and the serviceman had become ordinary again. But his daughters had inherited through their mother a dream of glory together with a general pessimism, a wishing to hope and a nervousness about hoping. It made for temperament, frustration, self-destructiveness. It is as if we all carry in our make-up the effects of accidents that have befallen our ancestors, as if we are in many ways programmed before we are born, our lives half outlined for us.' ~ VS Naipaul, The Enigma of Arrival

As you always talk about our mental health related effects, rather destructive within but demure without, our sort of endowed mental set up, you drew a fine underline here from this rabble rouser sort of mouthing 'justice for Nyibum' and his own way of igniting it. It's nothing other than our weakness: simply, shedding one's suffered loads of always being at the receiving end among an alien lot (not within our own one) on our own ones. So a tiger within but a cat without when cast among an alien lot sickness has been on us as a serious disease, and it's, I think, fundamentally because of not being equipped with a sound hold on one language (one's mother-tongue or any), the basic means of expressing oneself (one's subtle way of thinking, voicing for one's rights to any). And another cause is lack of confidence, namely diffidence, and guts that could be propelled both by not having a sound hold on one language and not being serious and methodic in pursuing a thing (profession to passion). In essence, not having a holistic hold on oneself, one's philosophy of life, and one's way of dealing with others and any situations. We are more or less, I don't mean to generalize so on each and every head of us, as you say, 'Drapcha', namely just charlatans, overbearing but shallow. Lack of education and that of 'holistic' one, and it's not only us but the human kind at large these days. I wonder how smart and creative we, especially those involved ones, could be, if we are equipped with a sound means of expression and can express our deep-seated emotions through the means of ventriloquism. Guts, courage isn't related with ganging over but with sacrificing oneself for others; beauty isn't related with just skin-deep but with the same quality; happiness isn't related with just a palliative feeling of relief but with a lasting feeling of exaltation and that by the same quality of sacrificing oneself for others' wellbeing. 

བསྟན་འཛིན་བསད་པའི་གྱོད་གཞི། བཙན་བྱོལ་ནང་སྐྱེས་པའི་ན་གཞོན་ཞིག་གིས་བགྱིས་པའི་བརྩམས་སྒྲུང་།

ངས་ངོས་ནས་བལྟས་ན། ན་གཞོན་བསྟན་འཛིན་གྱི་བརྩམས་ཆོས་དེས་བརྡ་ལན་གསལ་པོ་གཉིས་བཏང་སོང་སྙམ་སྟེ། གཅིག་ནི་རྗེས་འབྱོར་བ་ཚོས་བཙན་བྱོལ་ནང་སྐྱེས་པ་ཞིག་ལ་བོད་ཡིག་ཤེས་ཀྱི་མིན་འདུག་ཅེས་འཁང་ར་དང་སྣང་ཆུང་དེར་མི་བདེན་པའི་ར་སྤྲོད་གསལ་པོ་ཞིག་རེད། ཁོ་པ་བཞིན་དགེ་རྒན་ཚད་ལྡན་དུ་མས་བསྐྱངས་ཡོད་ན་སུས་ཀྱང་བོད་ཡིག་ཤེས་ལོས་ཐུབ། སྐབས་རེས་རྗེས་འབྱོར་བ་བོད་ཡིག་ཤེས་རློམ་ཅན་ནམ་མུ་ཅོར་སྒྲོག་མཁན་ཡང་འདི་ལྟའི་བརྩམས་ཆོས་འདོན་རྒྱུ་ཕར་བཞག་ཡིག་ཕྲེང་འགའི་ནང་ཡང་ཡིག་ནོར་གྱིས་ཁེངས་པ་མཐོང་རྒྱུ་འདུག་ག གཉིས་པ་ནི་དཔེ་སྟོན་སློབ་གྲྭར་འཛིན་ཚུལ་ཞན་པ་སྟེ་དབྱིན་ཡིག་ཐོག་རྗེས་ཟིན་ཐུབ་མིན་སྐོར་དོགས་པ་ཡོད་མཁན་ལ་སྟེ། བསྟན་འཛིན་རང་གིས་བརྗོད་པར་ཁོ་པས་སྒྲུང་དེ་དབྱིན་ཡིག་ཐོག་འབྲི་ཐུབ་པའི་གནས་ཚད་ཡོད་པ་ལས་སུན་འབྱིན་དེ་ལྟར་སྣང་ཁོ་ནའོ།།

The twelve stages of interdependent origination: The map of causality in terms of the cycle of life of a sentient being and thereby the vision and idea of its existential entities